Ibinuod ni Aurora delos Reyes
Unang Pagbasa
Sirak: 50:1; 3-4;6-7 “Sinikap niyang iligtas ang bayan sa mga panganib kaya’t pinatibay niya ang mga muog.”
Salmong Tugunan
Diyos ko, aking kapalara’y manahin ang Iyong buhay
Ikalawang Pagbasa
Galacia 6:14-18 “Huwag nawang mangyari sa akin na ipagmalaki ko ang anumang bagay bukod sa krus ng ating Panginoong Hesukristo.”
Aleluya
Sabi ni Hesus na Mahal, dalhin n’yo ang aking pasan; kaamuan Ko’y tularan.
Mabuting Balita
Mateo 11:25-30 “Pasanin ninyo ang aking pamatok at matuto kayo sa akin.”
Paksa
Pinaparangalan natin ang isa sa pinakadakilang santo ng sanka-Kristiyanuhan, si San Francisco ng Assisi. Hindi lamang siya dakila noong ika-labintatlong siglo kung kailan siya isinilang at nabuhay; hindi lamang sa mga susunod na siglo kundi sa lahat ng panahon dahil sa kaniya nagmula ang napakaraming mga tao – kalalakihan at kababaihan na sumunod sa kaniyang espiritualidad. Ito iyong tinutukoy na pamilyang Pransiskano. Binubuo ng mga paring Pransiskano, Kaputsino katulad ng mga kaparian sa NSOLL, ng mga mongha ng Santa Clara, ikatlong orden ng mga kaparian, madre, mga “brother” at mga layko. Lahat humahanga at kumukuha ng inspirasyon kay San Francisco ng Assisi. Hindi lamang siya hinahangaan ng mga Katoliko. Kahit ang ibang mga Kristiyano tulad ng mga Protestante at Anglicans. Mayroong tinatawag na Anglican-Franciscans sapagka’t nadiskubre nila na mayaman at tunay na mayroong silang mapupulot sa turo at halimbawa ni San Francisco. Kahit mga Buddhists, dahil sa kaniyang pagmamahal sa kalikasan at pagiging kapatid ng lahat kaya mayroong mga Buddhist-Franciscans.
Nang matapos ang ikalawang milenya, binoto ng TIME Magazine si San Francisco bilang isa sa mga “Persons of the Millenium” sapagka’t ang inspirasyon niya at impluwensiya ay umaalingawngaw hanggang ngayon. Sabi ni Fr. Richard Rohr, OFM, isang kilalang spiritual retreat master at preacher sa Estados Unidos, tungkol kay St. Francis: “This is a man who has one of the longest bibliographies of any one in history. A 13th century Italian, he must have some kind of genius to have attracted so many cultures & religions and to be so contemporary in his responses 800 years later.” Ibig sabihin, marami ng naisulat na mga libro tungkol sa kaniyang buhay, mga turo at halimbawa at siya’y patuloy na nakaaakit sa panahong ito.
Pagninilay
Hindi naluluma ang buhay at itinuro ni San Francisco. Hanggang ngayon, makabuluhan pa rin. Bakit kaya? Dahil napakatalino ni San Francisco? Dahil ba sa siya’y nag-aral ng mataas na Teolohiya? Baliktad po. Si San Francisco’y isang hamak na tao. Hindi nga nag-aral na masyado bagama’t anak siya ng mayaman. Pero bakit ang kaniyang turo at halimbawa magpasahanggang ngayon ay makabuluhan pa rin? Sapagka’t siya ang pinakamalapit sa bukal ng karunungan – walang iba kundi si Kristo. Sa Kaniya hinuhugot ni San Francisco ang kaniyang inspirasyon noon at hanggang ngayon sapagka’t ang kaniyang karunungan ay hindi galing sa daigdig na ito kundi galing sa taas. Ito ang dahilan kung bakit mayroon pa rin tayong mapupulot na inspirasyon, turo at malalim na kabatiran kung paano isabuhay ang pagiging Kristiyano kahit sa makabagong panahon.
May kaugnayan ang turo ni San Francisco sa siyam na taong paghahanda ng Catholic Bishops’ Conference of the Philippines (CBCP) sa pagdiriwang ng “500 Years of Christianity” sa ating bansa sa 2021. Lalo na sa ikawalong taon nito, ang tema ay tungkol sa “Ekumenismo at Dayalogo sa pagitan ng Relihiyon” o Inter-Religious Dialogue. Nais pag-usapan ng simbahan kung paano tayo makikipag-ugnayan sa kapwa Kristiyano at iyong hindi Katoliko. Iyan ang ekumenismo. Paano ba tayong mga Katoliko makikipag-ugnayan sa mga Protestante, sa Iglesia ni Kristo, sa born again? Paano ba tayong mga Katoliko dapat?
Sa Inter-Religious Dialogue naman ay ang usaping: Paano ba tayo makikipag-ugnayan sa hindi Kristiyano na mga kapatid natin – sa Muslim, sa Buddhist. Minsan kapag napapanood natin sila sa telebisyon, minsan nagagalit na tayo – ano ba ang mga ito? Lagi na lang tayo kinokontra? Humugot tayo ng inspirasyon kay St. Francis sapagka’t mayroon siyang nais sabihin noon na magpasahanggang ngayon ay makabuluhan pa rin.
Ating pagnilayan ang isang napakapopular na turo ni San Francisco, iyong Regula Non Bullata, the Rule of St.Francis – ito ang pinakapanuntunan ng lahat na sumusunod sa kaniya. Doon sa Chapter 16, mayroong siyang naisulat na kung paano ba dapat makipag-ugnayan ang Pransiskano sa Kristiyano, sa mga Muslim na noong panahong iyon ay laganap na tinatawag na “Saracens.” Noong panahon ni San Francisco, mayroong malaking pag-aaway ang Katoliko’t mga Muslim kaya nga nagkaroon ng Crusades. Ito ang dahilan kung bakit sinulat ni San Francisco ang panuntunang ito. Subali’t ano ang kaniyang sinulat? Ang sabi niya: Maaaring mabuhay ng matiwasay ang Katoliko’t mga Saracens sa pamamagitan ng dalawang paraan.
Unang paraan: huwag kayong makipag-argumento o makipag-debate kundi mamuhay kapiling nila at hindi kailanman itanggi na Kristiyano ka. Sinasabi ni San Francisco: mamuhay ka na mabuting Kristiyano at iyan ang napakalakas na testimonya kahit na sino pa man sila sa ating pananaw. Kahit gaanong kahaba-haba ng debate mo, pag ayaw naman talaga maniwala sa iyo; hindi mo rin mababago. Ang malakas at pinakamakumbinsing patotoo o testimonya ay kung mamuhay ka ng mapayapa, nagmamahal, nagpapatawad.
Pangalawa: Ipahayag si Kristo ng lantaran kung ang sitwasyon ay nagtutulak sa iyo na sabihin ang tungkol sa iyong pananampalataya.
Hindi makakaila na mas mapayapa, mas mapagmahal, mas Kristiyano ang dalawang paraan na ito na itinuro ni San Francisco.
Hamon:
Sa panahong ito ng ekumenismo at inter-religious dialogue, hinahamon tayo ni San Francisco na magmahal at maging mapayapa.
Ayon sa sulat ng CBCP tungkol sa temang ito, mayroong apat na paraan o panukala kung paanong makisama sa mga hindi Katoliko na malamang sa hindi ito rin ang sinasabi ni San Francisco.
Una – Dialogue of Life (Ugnayan sa Buhay)
Sa ating pakikipag-ugnayan sa hindi Katoliko, makipag-ugnayan ka na parang ikaw ay kapitbahay, kapwa tao, kaibigan. Hindi hinahanap iyong pagkakaiba kundi kung ano iyong pagkakaisa natin. Pagkuwentuhan iyong mga problema natin; iyong mga dinadaanan natin katulad ngayon, COVID. Paano ba tayo dumadaan sa pandemyang ito? Hindi mahalaga kung ikaw ay Katoliko, Protestante o anuman. Ibahagi natin ang maaari nating pag-usapan para may pagkakaintindihan kung ano ang nangyayari sa ating sariling buhay na maaaring makatulong sa kanila at sila naman sa atin. Sa pagbabahagi sa iba, nagkakaroon ng pang-unawa, kapayapaan at unti-unti naiibsan ang bigat ng nararamdaman sa takbo ng buhay lalo sa kasalukuyang nagaganap.
Pangalawa – Dialogue of Action (Ugnayan sa Gawa)
Mahalaga ang pagtutulungan tungo sa ikabubuti ng nakararami. Ano ba ang magagawang kabutihan para sa lipunan o sa barangay o sa komunidad? Hindi ka kailangang maging Kristiyano o Katoliko kung ang problema ng barangay ninyo ay tungkol sa kahirapan. Paano maibsan ang kahirapan o kung papaano magkaroon ng patubig o anuman – Ugnayan sa Gawa. Hindi kayo kailangang magtalo doon.
Pangatlo – Dialogue of Religious Experience (Ugnayan sa Karanasan sa Diyos)
Batay sa espiritu ni San Francisco, magkuwentuhan kayo ng karanasan ninyo sa Diyos. Wala ring pagtatalo diyan. Kahit anong relihiyon mo, maaari mong ikuwento ang iyong karanasan tungkol sa Diyos sa iyong buhay. Halimbawa: noong ako’y nagkukumpisal, naramdaman ko ang patawad ng Diyos; naramdaman ko ang Diyos na parang nangungusap sa akin nang ako’y dumadalo ng Banal na Misa; ang Panginoon sa Salita Niya, doon ko nadarama ang Diyos. Kahit ang nakikinig sa iyo hindi Katoliko dahil ang ibinabahagi mo ay personal na karanasan, hindi niya puedeng itanggi iyon dahil iyon ay karanasan mo at ganoon din siya. Kung ang ibabahagi niya tungkol sa karanasan niya tungkol sa Salita ng Diyos, igagalang mo iyon sapagka’t iyon ay karanasan at sa pamamagitan noon, puedeng magkaisa.
Pang-apat – Dialogue of Theological Exchange (Ugnayan sa Pang-teolohikal na Palitan)
Iyong pag-uusap ninyo tungkol sa mga pinaniniwalaan natin bilang mga Katoliko, Kristiyano, Protestante, bilang Muslim o anuman. At sa pamamagitan noon, ipinaliliwanag natin na hindi natin itinatanggi ang ating natutunang turo, karunungan ng ating pananampalataya.
Napakaganda itong inspirasyon ni San Francisco. Hindi nakakapagtaka na magpasahanggang ngayon, ang espiritu niya ay buhay sa lahat – lahat ng mga Kristiyano sapagka’t ang kaniyang espiritu ay hindi espiritu ng pakikipagtunggali o pakikipag-away kundi espiritu ng pakikipagkapatiran, pag-uugnayan sa isa’t-isa. Iyan ang diwa ni San Francisco.
Misyon
Ano kaya ang ibig sabihin nito sa ating panahon ngayon? Bigyan nating pansin ang Dialogue of Action. Kung mayroong isang makakapag-ugnay sa atin kahit anumang relihiyon natin ay ang kung paano maibsan ang kahirapan sa panahong ito? Ang daming mga taong nagugutom at walang trabaho. Hindi mo kailangang maging Katoliko, Kristiyano, Muslim para magtulong-tulong tayo at hanapan natin ng solusyon ang gutom at hirap ng tao. Ito ang isang paraan para magkaisa ang tao sa ilalim ng isang mapagmahal na Diyos.
Para sa mga kabataan, isa ring napakagandang proyekto ay kung paano pangalagaan ang kalikasan. Ito ang isa sa pinakamalakas na panawagan sa ating kabataan na igalang at alagaan ang kalikasan sapagka’t ito ang daigdig nila sa mga darating na mga taon. Iyong mga matatanda, malamang lilipas na ang kanilang panahon. At iyong mga kabataan ang maiiwan. Kaya anuman ang gawin sa daigdig ngayon, tatamasahin ng mga kabatan ang kabutihan o kasamaan. Kung ito’y dudumihan, sisirain, kawawa naman ang mga kabataan sa pagtanda nila. Haharapin nila ang isang kalikasan na marumi at nagdudulot ng maraming kasamaan. Sa Laudato Si ni Pope Francis, binanggit niya ang kabutihan hindi lamang para sa nakararami kung hindi ang pangkalahatang kabutihan para sa hinaharap. Sama-samang nagtratrabaho para sa kabutihan ng hinaharap sapagka’t hindi lamang tayo ang nabubuhay sa daigdig na ito kundi iyong mga susunod na mga henerasyon. Hindi mo kailangan maging Katoliko, Kristiyano o anuman para gumawa ka ng mga proyekto para sa ikabubuti at pangangalaga ng kalikasan.
Ito ang ilang mga halimbawa kung paano tayo maaaring magkaisa sa taong ito na tinatawag tayo ng Diyos na maging iisang bayan.
Sana tulungan tayo sa pamamagitan ni San Francisco na ipagdasal tayo na ang espiritu ni Kristo ng pakikipag-ugnayan sa lahat ng tao, paggalang sa kanilang mga paniwala na tumimo sa atin at mamuhay tayong mga taong tunay na mapayapa.
#NSOLLPH
